عبدالرضا قنبری

کتاب های درسی ادبیات و نادیده گرفتن دانش آموزان دختر

پیش بینی می شود در سال تحصیلی 97-96 حدود 13 میلیون دانش آموز در مدارس ثبت نام کرده باشند.از این تعداد بیش از نیمی از دانش آموزان را دختران تشکیل می دهند. اگر چه نوع تعامل با دختران و پسران درمدارس آموزش و پرورش باید متفاوت باشد ، اما نوع نگاه از جنبه توانمندی و استعداد و زمینه برای ایجاد بسترهای رشد فردی و اجتماعی ،نباید متفاوت باشد. متاسفانه تفاوت در نوع نگاه جنسیتی در کتاب های درسی دوره های مختلف تحصیلی ، باعث سرخوردگی و افسردگی و مانع رشد دختران دانش آموز می شود.وظیفه آموزش و پرورش آن است که به تربیت دخترانی اهتمام ورزد که آنها در آینده هم مادر خوب باشند و هم " شهروند " خوب . هم در زندگی اقتصادی نقش خود را بر عهده گیرند و هم در فعالیت های فرهنگی . با اندوه باید گفت ؛تصویری که از زن در کتاب های درسی نشان داده می شود ، زنی است که فقط به کارهای خانه می پردازد و دختران هم در کنار مادر در کارهای خانه کمک می رسانند.تصاویر زنان در کتاب های درسی به ویژه کتاب های دوره ی ابتدایی (که بیشترین تاثیر را روی دانش آموزان دارد.) در کنار تصاویر مردان به ده درصد هم نمی رسد. در این کتاب ها ، مشاغل و ارزش ها و نقش هایی که برای دختران بر شمرده می شوند، تفاوت آشکاری با مشاغل و ارزش ها و نقش های پسران دارد. در این کتاب ها ، تصویری منفعل ،کم تحرک و منزوی از دختران و زنان پیش روی دانش آموزان گذاشته شده است. دانش آموزانی که قرار است با یادگیری مهارت ها و توانایی های فکری و عملی نیازهای جامعه فردا را برآورده کنند. برای نمونه با نگاهی به کتاب های درسی دوره ی ابتدایی می توان مشاهده نمود که مردان همواره در نقش هایی دیده می شوند که دارای قدرت هستند و زنان اغلب ضعیف و فرمانبردار . این موضوع پژوهش گران و فعالان عرصه های فرهنگی و اجتماعی را نگران نموده است  چرا که  نگرش جنسیتی اگردر ذهن دختران خردسال و نوجوان ساری و جاری شود، نتایج و عواقب جبران ناپذیری در پی دارد و می تواند احساس ناتوانی و نالیاقتی را در آنها نهادینه کند و میل به رشد و تعالی را در آنها بکاهد  و فرصت تجربه و مشارکت اجتماعی شان را محدود کند.

از مجموع کتاب فارسی دوره ابتدایی ، پنج شغل برای زنان و 29 شغل برای مردان معرفی شده است. شغل هایی چون خیاطی ،خانه داری ، معلمی ، قالی بافی و کتابداری ؛ بیشترین نمود را برای شغل زنان دارد. در کتاب های تازه تالیف نیز این نابرابری و عدم تعادل به چشم می خورد. به عنوان نمونه در کتاب فارسی ( تالیف 1395) پایه دهم دوره متوسطه ، دو درس (11 و 13) از زنان توانمند نامی به میان آمده است .انتظار آن بوده است که از مجموع 18 درس کتاب یاد شده ، بیش از دو درس به زنان اختصاص می یافت.

 کتاب های درسی و حتا در تصاویر این کتاب ها ، محتوای مردسالارانه را به نمایش می گذارد.تفاوت های جنسی نباید به تبعیض منجر شود. نگاه تبعیض آمیز بسیار زیانبار و جبران ناپذیر است. جا دارد بار دیگر در کتاب های فارسی بازبینی دقیق تری صورت گیرد و علاوه بر استفاده از آثار ارزشمند شاعران و نویسندگان ادبیات فارسی ، محتوای متون نیز مورد بازنگری و توجه قرار گیرد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: